Thành trì Pokrovsk nếu thất thủ sẽ cho phép Nga tiến xa hơn về phía tây, cắt đứt tuyến tiếp tế của Ukraine, gây ra thảm họa về tác chiến.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 29/8 thông báo lực lượng nước này kiểm soát khu dân cư Nikolayevka, phía đông nam Pokrovsk, và tiếp tục tiến sâu về hướng thành trì mà Ukraine đang giữ.
Theo các kênh Telegram của hai bên, mũi tiến công có chính diện khoảng 11 km này của Nga như một mũi khoan chọc thẳng vào phòng tuyến Ukraine, ngày càng xoáy sâu hơn và chỉ còn cách Pokrovsk chưa đầy 13 km.
Pokrovsk là giao điểm giữa nhiều tuyến đường sắt và đường bộ quan trọng, được đánh giá là trung tâm hậu cần quan trọng giúp ngăn phòng tuyến Ukraine trong khu vực sụp đổ trên diện rộng.
"Pokrovsk là trung tâm hậu cần quan trọng hỗ trợ lực lượng Ukraine trên tiền tuyến kéo dài từ Ugledar đến phía bắc tỉnh Donetsk và xa hơn nữa", theo Tatarigami, sáng lập viên nhóm Frontelligence Insight. "Tại Donetsk có hai nơi đóng vai trò quan trọng này là Pokrovsk và Kramatorsk".
Binh sĩ Ukraine trên tiền tuyến tại tỉnh Donetsk ngày 21/8. Ảnh: AP
Theo Tatarigami, tầm quan trọng của Pokrovsk không chỉ nằm ở các tuyến đường sắt mà còn do thành phố án ngữ trên ngã ba cao tốc đóng vai trò huyết mạch trong vận chuyển và phân phối vật tư quân sự. Tuyến cao tốc nối giữa Pokrovsk với thành phố Konstantinovka, phía tây nam thành trì Bakhmut, từ lâu đã là mục tiêu mà Nga muốn khống chế.
"Cắt đứt tuyến đường này sẽ làm trầm trọng thêm tình hình tiếp tế của quân đội Ukraine trên chiến trường gần Bakhmut - Gorlovka", Tatarigami đánh giá. "Pokrovsk thất thủ sẽ đe dọa hoạt động hậu cần trong khu vực từ Ugledar đến Konstantinovka".
Thành phố Pokrovsk nằm cách địa giới hành chính giữa tỉnh Donetsk và Dnipro hơn 19 km. Việc Nga kiểm soát Pokrovsk có thể gây ra hiệu ứng domino trong khu vực, Tatarigami cảnh báo.
"Với việc Nga hồi tháng 5 mở chiến dịch mới tấn công tỉnh Kharkov, có rất ít lý do để nghĩ rằng họ sẽ dừng lại sau khi kiểm soát hoàn toàn Donetsk và Lugansk", Tatarigami cho biết.
Oleg Symoroz, cựu binh Ukraine, cũng đưa ra quan điểm tương tự về tầm quan trọng của Pokrovsk và kêu gọi bảo vệ thành trì này bằng mọi giá. "Vẫn còn thời gian để chuẩn bị cho phòng tuyến của thành phố", Symoroz nói. "Tuyến đường đến tỉnh Dnipro đi qua Pokrovsk, phải cầm chân đối phương ở đây".
Vị trí một số đô thị tại tỉnh Donetsk. Đồ họa: RYV
Đại tướng Oleksandr Syrskyi, tư lệnh quân đội Ukraine, tuyên bố lực lượng nước này đang cố gắng phòng ngự ở Pokrovsk. "Các trận đánh cực kỳ khốc liệt", tướng Syrskyi ngày 29/8 cho biết. "Đối phương tung vào trận mọi thứ, cố gắng phá vỡ phòng tuyến của quân đội Ukraine".
Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine nhận định mặt trận gần Pokrovsk là nơi giao tranh nóng nhất trên toàn chiến trường. Cơ quan này ngày 29/8 thông báo Nga trong 24 giờ qua mở 34 đợt tiến công, trong đó 23 đợt bị Ukraine đẩy lùi.
Tuy nhiên, một số nguồn tin của cả hai bên cho biết lực lượng Nga đang tiến về Pokrovsk mà không gặp nhiều kháng cự, gây ra nhiều lo ngại tại Ukraine. Theo trang RusVesna, "30 quân nhân Nga kiểm soát Novohrodovka gần như không cần chiến đấu", đề cập tới thành phố nhỏ cách Pokrovsk gần 13 km.
RusVesna cũng cho biết lực lượng Nga đã kiểm soát một nửa Selidovo, thành phố ở phía nam Novohrodovka và cách Pokrovsk khoảng 16 km về phía đông nam.
Một số kênh Telegram Nga thậm chí còn hoài nghi việc lực lượng Ukraine rút khỏi khu vực này quá nhanh, cho rằng điều này có thể ẩn chứa "âm mưu" nào đó.
"Ukraine có thể đang dẫn dụ lực lượng Nga vào để chuẩn bị tấn công thọc sườn", kênh Telegram Markov Logic nhận định. "Tổng thống Zelensky cũng có thể đang chuẩn bị cho chiến dịch tiến công lớn khác nhằm vào Kursk, Bryansk hoặc Belgorod, điều quân dự bị tới đó vì điều này quan trọng hơn về mặt chính trị".
Tuy nhiên, Serhii Sternenko, nhà sáng chế phương tiện bay không người lái (drone) nổi tiếng của Ukraine, cho rằng "công tác phòng thủ trên mặt trận Pokrovsk hỗn loạn đến mức bản thân Nga cũng không tin vào bước tiến của họ".
"Bộ chỉ huy cấp cao vẫn nhận báo cáo cho biết tình hình đang được kiểm soát, nhưng trên thực tế còn lâu mới kiểm soát nổi", Sternenko nhận định. "Tương tác kém giữa các lữ đoàn và đơn vị nhỏ lân cận là một trong những vấn đề lớn nhất tại đây".
Binh sĩ Ukraine ở khu vực gần thành phố Pokrovsk, tỉnh Donetsk ngày 13/8. Ảnh: Reuters
Theo Sternenko, các đơn vị phòng thủ trên mặt trận Pokrovsk "thiếu hụt nhân sự và phân bố không cân xứng". Trong khi đó, hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine tại đây "chặn drone của chúng tôi còn tốt hơn cả đối phương".
"Hoạt động luân chuyển vị trí của các lữ đoàn diễn ra hỗn loạn. Một lữ đoàn có thể rời vị trí trước khi lữ đoàn khác tới thay thế. Đối phương lợi dụng điều này và tấn công đúng vị trí bị hổng", Sternenko nói.
"Bộ chỉ huy không quản lý được binh sĩ, không thiết lập được đường dây liên lạc đáng tin cậy hay xác định được vị trí của quân mình. Thậm chí có trường hợp các đơn vị được điều tới nơi mà Nga đã kiểm soát".
Viễn cảnh thành trì Pokrovsk thất thủ đang dần hiện rõ, song chưa phải điều sẽ xảy ra ngay lập tức, theo Tatarigami.
"Khả năng này ngày càng tăng do chênh lệch lực lượng", Tatarigami nhận định. "Bất chấp Ukraine nỗ lực thu hút đối phương bằng chiến dịch tấn công tỉnh Kursk, Nga không rút lực lượng đáng kể từ mặt trận Pokrovsk".
Ukraine triển khai khoảng 10.000 binh sĩ và hàng trăm đơn vị vũ khí tham gia chiến dịch tỉnh Kursk, song hoạt động này dường như chững lại sau hơn ba tuần.
Pokrovsk thất thủ sẽ làm bùng lên tranh luận về việc liệu nguồn lực này có thể mang lại lợi ích tốt hơn khi tập trung vào bảo vệ các khu vực Ukraine đang kiểm soát thay vì tấn công tỉnh Kursk hay không.
Tatarigami đánh giá Ukraine vẫn còn lựa chọn để ổn định phòng tuyến Pokrovsk, trong đó có triển khai các lữ đoàn mới hoặc điều các đơn vị từ mặt trận Kursk, Kharkov và các khu vực khác ổn định hơn tới tăng viện cho phòng tuyến ở đây.
"Tuy nhiên, thời gian đang chống lại phe phòng thủ và Ukraine có nguy cơ đối mặt một thảm họa về mặt tác chiến nếu Pokrovsk thất thủ", Tatarigami kết luận.
Nguyễn Tiến (Theo TWZ, AFP, AP)