Để tiếp cận được nguồn vốn vay mua nhà đất, ngoài khoản tiền trả gốc lãi hàng tháng, người vay phải "gánh" loạt khoản phí phát sinh khác. Thậm chí, một số khoản phí chỉ được thông báo ngay trong ngày ký hợp đồng vay vốn.
Ba tháng trước, chị Thanh Tâm (Nam Từ Liêm, Hà Nội) mua căn nhà đất tại huyện Hoài Đức với giá 3,2 tỷ đồng. Tài chính của chị Tâm chỉ có 2 tỷ đồng. Số tiền còn lại chị Tâm dự tính vay ngân hàng.
Do tài chính không đủ, chị Tâm đàm phán với chủ nhà chấp nhận phương án "giải ngân song song". Tức phía ngân hàng sẽ trực tiếp giải ngân số tiền 1,2 tỷ đồng cho chủ nhà vào ngày tiến hành ký công chứng chuyển nhượng quyền sở hữu nhà đất.
"Với phương án này, tôi phải tìm được ngân hàng chấp nhận và duyệt hồ sơ cho vay trong vòng 30 ngày. Vì theo hợp đồng đặt cọc, trong vòng 30 ngày, 2 bên phải tiến hành ký công chứng", chị Tâm cho biết.
Tuy nhiên, trong quá trình khảo sát lãi suất và thủ tục vay vốn, chị Tâm cho biết, khá bất ngờ vì người vay phải "gánh" rất nhiều khoản phí phát sinh.
"Một số phí bắt buộc mà người mua phải trả bao gồm: phí công chứng, phí đăng ký thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là phí bắt buộc mà người vay phải trả cho bên văn phòng công chứng và nộp lên Văn phòng đăng ký đất đai", chị Tâm cho biết. Ngoài 2 loại phí cố định này, mỗi ngân hàng lại thông báo các khoản phí khác nhau.
Vay ngân hàng mua nhà đất, người vay phải "gánh" loạt phí.
"Đầu tiên, một số ngân hàng yêu cầu phải nộp phí thẩm định tài sản. Mức phí này dao động khoảng hơn 1 triệu đồng.
Thứ hai, mức lãi suất cho vay mua nhà trên quảng cáo khác với lãi suất thực vay. Ví dụ, một ngân hàng nước ngoài giới thiệu lãi suất cho vay mua nhà cố định trong vòng 3 năm đầu tiên chỉ 6,4%/năm. Nhưng để hưởng lãi suất này, người mua phải chấp nhận mở thẻ tín dụng mới tại ngân hàng, mở tài khoản tiền kiệm kỳ hạn 12 tháng và sử dụng tài khoản ngân hàng này để trả lương. Hay một ngân hàng tư nhân khác trong nước cũng chào gói vay với lãi suất 7,4%/năm trong năm đầu tiên. Nhưng muốn hưởng mức lãi suất này, người vay phải mua gói bảo hiểm nhân thọ khoảng 20 triệu đồng một năm.
Thứ ba, người mua phải trả khoản tiền bảo hiểm cháy nổ hàng năm theo quy định. Tiền bảo hiểm này hiện bắt buộc phải mua ngay cả với nhà đất.
Thứ tư, một số ngân hàng còn yêu cầu người mua phải trả tiền bảo hiểm khoản vay", chị Tâm chia sẻ.
Người phụ nữ này nhấn mạnh, không phải nhân viên tín dụng nào cũng sẽ chia sẻ thông tin về tất cả các khoản phí cho người vay. "Thậm chí, đến ngày kí công chứng, người vay mới biết phải gánh nhiều khoản phí đến vậy. Như tôi đến ngày ký công chứng và vay vốn song song, nhân viên tín dụng thông báo nộp thêm tiền bảo hiểm cháy nổ nhà đất và bảo hiểm khoản vay. Nhưng vì đến hẹn ngày kí chuyển nhượng, thanh toán tiền cho chủ nhà, vợ chồng tôi không thể không ký hợp đồng tín dụng".
Hiện đang là nhân viên tín dụng của ngân hàng nước ngoài, chị Ngọc Anh cũng tiết lộ: ""Mỗi ngân hàng xây dựng chính sách phí và cho vay khác nhau. Một số ngân hàng còn có cả chi phí quản lý tài sản hàng năm. Nhưng khoản phí này có thể sẽ không được chia sẻ với người vay ngay trong thời điểm ký hợp đồng tín dụng. Đây là khoản phí không lớn nhưng tính trong suốt thời gian vay, số tiền này cộng dồn không hề nhỏ".
Với mức lãi suất cho vay thấp, không ít người dân mạnh tay chốt mua nhà trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, theo khuyến nghị của giới chuyên gia, người mua cần tìm hiểu kỹ các chi phí phát sinh trong quá trình vay vốn.
Ngoài ra, người mua xem xét kỹ cách thức tính lãi suất thả nổi của một số ngân hàng và ước tính mức lãi suất cao nhất có thể phải trả. Bởi lẽ, với khoảng thời gian vay dài hạn lên tới 10-20 năm, lãi suất cho vay ưu đãi chỉ áp dụng trong vòng 1-3 năm đầu tiên. Thời gian dài còn lại, người mua chịu lãi suất thả nổi. Trong khi đó, chênh lệch giữa lãi suất ưu đãi và thả nổi có thể lên tới 5-6% mỗi năm, tức lãi suất có thể lên tới 12-14%/năm.