Sáng 6/8, VKSND TP.HCM bắt đầu luận tội và đề nghị mức án đối với 254 bị cáo trong vụ sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm tại các tỉnh, thành. Bước vào phần luận tội, các bị cáo đứng dậy, nghe quan điểm của đại diện Viện kiểm sát (VKS).
Các bị cáo được xác định đã nhận hối lộ hàng ngày, hàng tuần
Theo đại diện VKS, trong phần xét hỏi, liên quan hành vi nhận hối lộ tại các trung tâm đăng kiểm, hầu hết các bị cáo là lãnh đạo, đăng kiểm viên… thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố. Tuy nhiên, một số bị cáo gọi đây là "tiền bồi dưỡng" chứ không "làm luật" với người đưa phương tiện đến đăng kiểm. Một số bị cáo yêu cầu xem xét lại số tiền mà họ hưởng lợi, để được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Đại diện VKS khẳng định số liệu về những khoản tiền nhận hối lộ mà cáo trạng đã thể hiện không phải là con số tùy tiện. Cơ quan điều tra và VKS đã dựa trên thông tin đã thu thập được tại các trung tâm đăng kiểm (số liệu về số lượng xe được kiểm định, hồ sơ kiểm định). Các bị cáo được xác định đã nhận hối lộ hàng ngày, hàng tuần, dẫn đến tổng số tiền lớn như cáo trạng đã truy tố.
Phiên tòa đại án đăng kiểm đã qua 3 tuần xét xử. Ảnh: Xuân Huy
VKS cũng làm rõ rằng tất cả bị cáo đều phải chịu trách nhiệm chung về số tiền nhận hối lộ, bởi vì hành vi này được thực hiện có tổ chức và có sự phối hợp giữa các cá nhân. VKS cũng xác định rõ trách nhiệm cụ thể đối với từng bị cáo, dựa trên số tiền mà mỗi người được hưởng lợi riêng.
Điều này bảo đảm rằng trách nhiệm hình sự được phân định một cách công bằng, phản ánh đúng mức độ tham gia và hưởng lợi của mỗi bị cáo trong vụ án. Hành vi đưa - nhận hối lộ tại Cục Đăng kiểm Việt Nam diễn ra trong thời gian dài, việc các bị cáo khai không biết chủ trương từ lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam này là không có căn cứ.
Sai phạm có hệ thống, trong thời gian dài
Đại diện VKS nêu, trong thời gian giữ chức Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, các bị cáo Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà là những người đứng đầu chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo mọi hoạt động của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Bị cáo Đặng Việt Hà. Ảnh: Xuân Huy
Tuy nhiên, 2 bị cáo này đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, đưa ra chủ trương làm trái quy định của pháp luật. Bị cáo Hình, Hà đã để xảy ra tiêu cực, sai phạm có hệ thống, trong thời gian dài, đưa ra chủ trương làm trái quy định pháp luật, nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn. 2 bị cáo này phải chịu trách nhiệm với vai trò là người đứng đầu.
Các bị cáo là lãnh đạo, đăng kiểm viên Phòng Kiểm định xe cơ giới đã lợi dụng vị trí công tác của mình, nhận tiền từ các chủ phương tiện cần thẩm định hồ sơ xe cải tạo, nhận tiền từ các trung tâm đăng kiểm để không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Quá trình điều tra, ông Trần Kỳ Hình, nguyên là Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố nhưng cho rằng số tiền mà mình hưởng lợi chỉ là 2,8 tỷ đồng và 12.000 USD.
Đối với số tiền quy buộc đối với bị cáo, VKS căn cứ vào lời khai của các giám đốc các trung tâm đã đưa tiền cho bị cáo, căn cứ vào số tiền mà Phòng VAR đã nhận và chia cho lãnh đạo, căn cứ vào số lượng hồ sơ mà Phòng VAR đã thẩm định... và lời khai nhận của bị cáo tại cơ quan điều tra, tại phiên tòa. Do đó, có căn cứ xác định ông Trần Kỳ Hình phải chịu trách nhiệm vì đã nhận hối lộ, hưởng lợi số tiền là 7,1 tỷ đồng. Ngoài ra, ông Hình còn lợi dụng chức vụ, quyền hạn vị trí công tác làm trái quy định, duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện, tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các chi cục đăng kiểm và Cục Đăng kiểm Việt Nam.
Bị cáo Trần Anh Quân. Ảnh: Xuân Huy
Ông Đặng Việt Hà là người kế nhiệm ông Hình phải chịu trách nhiệm với vai trò là người đứng đầu trong vụ án, phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi nhận hối lộ với tổng số tiền là 40 tỷ đồng, hưởng lợi số tiền 8,5 tỷ đồng, vì đã nhận tiền của lãnh đạo Phòng VAR và lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm gửi hàng tháng
Bị cáo Trần Anh Quân (quyền Trưởng phòng VAR) hưởng lợi 11,5 tỷ đồng và 9.500 USD nhưng phải chịu trách nhiệm về tổng số tiền các đăng kiểm viên thuộc Phòng VAR đã nhận hối lộ là hơn 60 tỷ đồng.
Đến trưa nay, VKS đã luận tội xong hành vi của các bị cáo. Buổi chiều, cơ quan công tố sẽ xác định các tình tiết giảm nhẹ và đưa ra mức án đề nghị với các bị cáo.