"Cha đẻ Ethereum" Vitalik Buterin mới đây đã đăng tải một bài blog nhấn mạnh vai trò của mảnh ghép ZK Coprocessor trong quá trình mở rộng hệ thống EVM.
Vitalik nhấn mạnh vai trò của ZK Coprocessor trong quá trình mở rộng EVM
Bài blog trên có tiêu đề "Glue and coprocessor" được Vitalik Buterin chia sẻ trên tài khoản X cá nhân của mình:
Glue and coprocessor architectures:https://t.co/7CwdzKR0ix
— vitalik.eth (@VitalikButerin) September 2, 2024
Trong bài đăng trên, cấu trúc Glue và Coprocessor được Vitalik coi là nền tảng của các mảng thị trường công nghệ khác nhau, từ mã hoá, AI lẫn các mô hình Web2 truyền thống. Cấu trúc này gồm 2 phần:
- Glue: Phần cốt lõi, chủ yếu tập trung vào các tác vụ đơn giản, song lại có yếu tố phổ quát cao. Phần này còn được đề cập đến bằng khái niệm "Business logic" trong bài blog.
- Coprocessor: Phần mở rộng, đảm nhiệm từng tác vụ có tính quy chuẩn cụ thể. Tuy nhiên, phần việc này sẽ ngốn tài nguyên và được Vitalik gọi là "Expensive work".
Xét riêng về phạm vi hệ thống máy ảo Ethereum (EVM), Vitalik cho biết 73% chi phí tính toán tập trung vào một nhóm nhỏ các thao tác có cấu trúc sẵn (tức "Expensive work"). Các tác vụ này bao gồm đọc và viết dữ liệu, xuất các thông báo log và đặc biệt là khâu mã hoá (xử lý chữ ký và mã hash).
Nhà sáng lập Ethereum cũng đưa ra một ví dụ tương tự cho lĩnh vực mã hoá (cụ thể với 2 loại bằng chứng SNARK và STARK). Vitalik đề cập cách tiếp cận của Risc-Zero như một hệ thống tách riêng 2 tác vụ nói trên thông qua một hệ thống máy ảo thứ cấp là RISC-V. Cách tiếp cận này còn được biết đến với khái niệm ZK Coprocessor - tức phân tách module cho các thao tác liên quan đến Zero-Knowledge.
Sau khi phân tích cấu trúc chung này ở nhiều lĩnh vực khác nhau, Vitalik cho rằng sự tách biệt giữa 2 thao tác sẽ có xu hướng rõ nét hơn trong tương lai. Điều này là vì 3 lí do:
- Công nghệ của CPU (đảm nhiệm tác vụ chung, khái quát, sắp xếp thứ tự tuyến tính) đang dần tiến đến ngưỡng giới hạn tốc độ nếu phải ôm đồm quá nhiều thao tác. Do đó, việc triển khai mô hình xử lý song song ở phía sau nhằm bổ trợ cho cấu trúc tổng là vô cùng quan trọng.
- Chi phí nếu chỉ dùng cho tác vụ sắp xếp (Business logic) hiện sẽ vô cùng thấp và tối ưu. Vì lí do này, tách biệt tác vụ sẽ giúp phần Business logic giữ lại được các yếu tố như sự thân thuộc, tối ưu và an ninh bảo mật.
- Các tác vụ "Expensive work" (xử lý song song, lặp đi lặp lại nhiều lần) đang ngày một được định nghĩa rõ ràng hơn. Dẫn đến việc xây dựng một bộ khung nhằm tái lặp các tác vụ này sẽ trở nên đơn giản hơn.
Cũng vì những lí do và phân tích trên. Vitalik cho rằng, tương lai của EVM không phải là hướng đến việc cố gắng để trở nên "hiệu quả hơn", thay vào đó là lớp nền tảng để giữ lại những thứ "quen thuộc cho lập trình viên". Hệ thống máy ảo này sẽ có thể mở rộng quy mô thông qua hai cách là "thêm vào các lớp Coprocessor hiệu quả" và "tự thay đổi cấu trúc lưu trữ dữ liệu của mình, điển hình là mô hình Verkle Tree".
>> Xem thêm: Stateless Blockchain - Chìa khoá cho "nút thắt dữ liệu" của Ethereum
Bên cạnh đó, nhà sáng lập Vitalik cho rằng mô hình thiết kế trên sẽ giúp giảm rào cản cho nhiều giải pháp kỹ thuật (đặc biệt là các giải pháp phần cứng), từ đó giúp đa dạng hoá thêm kết cấu hạ tầng cho mạng lưới. Đồng thời, với việc nhiều lĩnh vực đang đi theo mô tuýp chung, một viễn cảnh "sáp nhập, giao thoa" của các mảng công nghệ với nhau là hoàn toàn có thể diễn ra.