Chỉ số cholesterol của tôi ở mức cao. Tôi muốn ăn chay để cải thiện tình trạng này có được không? (Bình Yên, Hà Nội)
Trả lời:
Nhiều người lựa chọn ăn chay vì nhiều lý do, trong đó có đem đến lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, kiểm soát chỉ số cholesterol.
Cholesterol là một chất giống như sáp do gan sản xuất, cần thiết cho việc xây dựng màng tế bào, sản xuất hormone. Cơ thể tự sản xuất đủ lượng cholesterol để đáp ứng nhu cầu, vì vậy việc bổ sung thêm từ chế độ ăn uống không cần thiết. Lượng cholesterol trong máu cao làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Người từ 20 tuổi trở lên có mức cholesterol toàn phần trên 200 mg/dL có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch. Mức cholesterol trung bình của người bệnh động mạch vành là 225 mg/dL. Người ăn chay và thuần chay thường có mức cholesterol thấp hơn so với người ăn thịt. Chế độ ăn này làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường type 2, một số loại ung thư.
Những thực phẩm chay lành mạnh bao gồm đậu nành, các sản phẩm thay thế từ sữa thực vật, bơ hạt, dầu ô liu và các loại dầu thực vật khác. Chúng giúp kiểm soát mức cholesterol, cải thiện sức khỏe đường ruột và duy trì lượng đường trong máu ổn định nhờ vào hàm lượng chất xơ cao.
Tuy nhiên, nếu người ăn chay tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chiên, rán chứa chất béo bão hòa dễ dẫn đến tăng cân, tăng cholesterol trong máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Do đó, bạn nên hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ.
Ngoài ăn chay, bạn cần tập thể dục đều đặn để giảm cholesterol hiệu quả. Bạn nên bắt đầu với cường độ thấp và tăng dần khoảng 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 lần một tuần, góp phần giảm cholesterol, duy trì sức khỏe tim mạch. Bổ sung chất béo omega-3 từ các nguồn thực vật như hạt lanh, hạt chia, dầu hạt cải góp phần thay thế chất béo bão hòa và hỗ trợ tốt cho sức khỏe tim mạch.
Với người bị rối loạn mỡ máu, các thành phần như GDL-5 thiên nhiên (Policosanol) chiết xuất từ phấn mía, có thể điều hòa hoạt động của men HMG-CoA reductase và hoạt hóa thụ thể tế bào. Từ đó chúng hỗ trợ giảm cholesterol toàn phần và triglyceride, tăng cholesterol tốt, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, gan nhiễm mỡ. Bạn cần tuân thủ chế độ ăn uống khoa học, hạn chế thực phẩm chiên rán, bổ sung các dưỡng chất cần thiết để đạt lợi ích tối ưu.
Bác sĩ Trần Thị Trà Phương
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
Độc giả đặt câu hỏi về dinh dưỡng tại đây để bác sĩ giải đáp