Cho đến nay, nhiều người dân vẫn mua bảo hiểm xe máy để đối phó, số đông khác không mua vì không tin vào "lưới đỡ" của bảo hiểm.
Do đó, các chuyên gia cho rằng phải "đột phá" tìm ra biện pháp để phá vỡ cái vòng luẩn quẩn "mua bảo hiểm mà không tin bảo hiểm", bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Doanh thu tốt, bồi thường "ậm ừ" đến bao giờ?
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong ba quý đầu năm 2024 doanh thu bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt hơn 58.500 tỉ đồng, tăng gần 13% so với cùng kỳ năm trước.
Riêng đối với bảo hiểm bắt buộc xe máy, dữ liệu từ Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho thấy nửa đầu năm 2024 doanh thu từ mảng này đạt 2.200 tỉ đồng.
Trung bình những năm gần đây, các doanh nghiệp ôm về tổng cộng khoảng 4.000 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường dao động 10-20%, chưa tương xứng với nhu cầu, thiệt hại và số tai nạn thực tế.
Có thể thấy bảo hiểm xe máy là "miếng bánh ngon" giữa thị trường màu mỡ khi Việt Nam có tỉ lệ người dùng xe máy cao nhất Đông Nam Á với gần 73% (theo Seasia Stats). Chục năm qua, trung bình mỗi năm có 8.000 người chết và hơn 15.200 người bị thương do tai nạn giao thông, dữ liệu tổng hợp từ Ủy ban An toàn giao thông quốc gia.
Khi sự cố xảy ra, không phải ai cũng đủ tiền đền bù cho nạn nhân, có người còn chối bỏ trách nhiệm. Chính lúc này, các nạn nhân rất cần được bảo hiểm xe máy hỗ trợ bồi thường.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo một công ty chuyên về công nghệ bảo hiểm cho biết chuyển đổi số là giải pháp tăng thuận tiện cho người dân không chỉ trong khâu mua bảo hiểm bắt buộc xe máy, mà còn ở khâu giải quyết quyền lợi bồi thường. Tuy nhiên hiện nay nhiều doanh nghiệp mới tập trung việc bán nhiều hơn.
Được phía chuyên gia công nghệ nhận xét là nghiệp vụ dễ, nhưng việc số hóa trong khâu xử lý bồi thường còn tùy thuộc vào tiềm lực cũng như thiện chí của từng doanh nghiệp bảo hiểm. Thời gian qua các doanh nghiệp khẳng định không giới hạn tỉ lệ chi trả bồi thường, song cũng cần hiểu rằng khi tỉ lệ này cao thì ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận của họ.
Cần có cơ quan bảo vệ khách mua bảo hiểm
Chuyên gia Trần Nguyên Đán - chủ nhiệm Cộng đồng Bảo hiểm và quản trị rủi ro tài chính - nhận định thời gian qua Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã có rất nhiều hội nghị thảo luận, tìm cách tháo gỡ khó khăn cho người dân khi tỉ lệ tham gia bảo hiểm còn thấp, việc giải quyết bồi thường còn chậm trễ, gây phiền hà…
Đồng thời tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra trong ngành bảo hiểm, bao gồm cả bảo hiểm xe máy. Tức hoạt động xây dựng chính sách cũng như giám sát và xử lý sai phạm trên thị trường này là có diễn ra, song người dân cần sự quyết liệt hơn vậy.
Mặc dù đã có Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam nhưng hội này không chuyên trách mảng tài chính, càng không đáp ứng nhu cầu của khách hàng mua bảo hiểm.
"Muốn đối thoại phải có hai bên ngang ngửa vị thế. Còn hiện nay công ty bảo hiểm đang đứng cửa trên. Nhiều người dân cũng muốn đòi quyền lợi nhưng yếu thế và không đủ năng lực để đối trọng.
Cần có cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong ngành tài chính - bảo hiểm, có đội ngũ cố vấn bài bản, đầy đủ kiến thức, cung cấp dịch vụ pháp lý, tiếp nhận đơn thư phản ánh, thay mặt người dân xử lý vấn đề đến tận cùng. Trong trường hợp không hòa giải được, cơ quan này sẽ hỗ trợ khởi kiện công ty bảo hiểm" - ông Đán nói.
Cơ quan bảo vệ quyền lợi khách hàng tài chính - bảo hiểm phải do Nhà nước lập ra. Các công ty tài chính, ngân hàng, công ty bảo hiểm… trích thu tiền từ khách hàng thì phải trích một phần ra cho cơ quan này.
Không chỉ khách hàng mua bảo hiểm bắt buộc xe máy cảm thấy mất niềm tin và phiền lòng, mà kể cả nhiều khách mua sản phẩm khác, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ cũng đang rơi vào trạng thái bực dọc, có người còn bị lừa gạt.