Theo số liệu của Hiệp hội Môi giới BĐS (VARS), 6 tháng đầu năm 2024 các thương vụ M&A trong lĩnh vực BĐS vẫn đang tiếp tục được thúc đẩy với tần suất và quy mô ngày càng lớn, với sự tham gia của các doanh nghiệp mạnh về tài chính trong và ngoài ngành, nội địa và quốc tế.
Những nhà đầu tư có xu hướng tìm kiếm, mua lại các dự án bất động sản nhà ở hoặc quỹ đất sạch lớn ở các khu vực ngoại thành hoặc các tỉnh, thành phố lân cận đô thị lớn như TP. Hà Nội, TPHCM để phát triển các dự án nhà phức hợp.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, nửa cuối năm 2024 khi 3 bộ Luật quan trọng có ảnh hưởng sâu rộng đến thị trường bất động sản có hiệu lực từ 1/8/2024 sẽ đẩy làn sóng M&A bất động sản tăng mạnh.
"Việc 3 Luật trụ cột liên quan đến thị trường bất động sản gồm: Luật Đất đai năm 2024, Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 là một bước ngoặt lớn, mở ra nhiều cơ hội mới cho lĩnh vực bất động sản nói riêng và cả nền kinh tế nói chung", ông Trần Ngọc Liêm, Giám đốc VCCI-HCM khẳng định.
Cũng theo ông Liêm, các luật này cũng được kỳ vọng sẽ giải quyết những vướng mắc tồn đọng, khơi thông nguồn lực cho các dự án mới, làm minh bạch hơn thị trường bất động sản… góp phần hài hòa lợi ích và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai. Từ đó, thúc đẩy nguồn cung các dự án ra thị trường.
Còn theo Luật sư Nguyễn Trúc Hiền, thành viên Công ty Luật Trách nhiệm hữu hạn Quốc tế Việt Nam (VILAF), thời gian qua, vẫn tồn tại nhiều rào cản, đặc biệt là rào cản về pháp lý khiến hoạt động M&A chưa thể bứt phá. Tuy nhiên, tới đây, nhiều quy định thay đổi toàn diện sẽ giúp các chủ đầu tư dễ dàng hơn trong việc đền bù, giải phóng mặt bằng. Giá đất theo giá thị trường sẽ tăng, vừa tạo ra lợi ích cho người sở hữu đất vừa giúp giảm khó khăn cho các chủ đầu tư trong quá trình đền bù ở các dự án.
Cụ thể, theo Bà Hiền: "Luật Đất đai 2024 sẽ bổ sung thêm nhiều quyền lợi cho nhà đầu tư nước ngoài như về việc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, sử dụng đất do nhận chuyển nhượng dự án bất động sản và mở rộng phương thức nhận quyền sử dụng đất cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các quy định mới cởi mở hơn là cơ hội để thị trường BĐS Việt Nam đón làn sóng M&A trong giai đoạn tới đây".
Khẳng định tác động mạnh mẽ của 3 Luật sắp có hiệu lực, Hiệp hội doanh nghiệp TPHCM (Huba) cũng khẳng định việc thực thi các Luật mới liên quan BĐS được kỳ vọng sẽ tháo gỡ những điểm nghẽn về cơ chế, pháp lý cho doanh nghiệp và khuyến khích sử dụng tài nguyên đất hiệu quả hơn. Đồng thời, việc định giá đất theo nguyên tắc thị trường sẽ xóa bỏ tình trạng hai giá, làm cơ sở hợp lý cho việc thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước, xác định giá bất động sản, tính toán chi phí - hiệu quả đầu tư dự án...
Thực tế cho thấy, thời gian qua dù còn nhiều vướng mắc trong các thủ tục M&A dự án nhưng nhiều nhà đầu tư mạnh về tài chính đã nhanh tay nắm bắt cơ hội, M&A tạo lập được quỹ đất sạch để đón đầu chu kỳ tăng trưởng mới của thị trường bất động sản. Có thể kể một cái tên nội khá nổi thời gian gần đây là KITA Group.
Cụ thể, thông qua con đường M&A dự án sạch pháp lý, KITA Group đã hồi sinh Khu đô thị Stella Mega City nay gọi là KITA Airport City (trung tâm huyện Bình Thủy, TP Cần Thơ) quy mô hơn 150ha; Dự án KITA Capital nằm trong quần thể KĐT Nam Thăng Long – Ciputra; Dự án Khu đô thị cao cấp thuộc Đại dự án Golden Hills (Đà Nẵng); Dự án TAX Resort và Phân khu đô thị Hòa Lạc (Hà Nội); Dự án Sakura Golf cao cấp (Hải Phòng)…
Mới đây, Nhà phát triển dự án KITA Group đã khởi công xây dựng dự án căn hộ Stella Icon thuộc Khu đô thị KITA Airport City, cùng với đó Chủ đầu tư tiếp tục hoàn thiện thủ tục để bàn giao sổ đỏ cho nhiều khách hàng đã mua sản phẩm thuộc các phân khu thuộc dự án. Đây là một bước tiến triển rất lớn trong lộ trình triển khai thực hiện kể từ sau khi hoàn thành thương vụ M&A dự án này.
Ông Nguyễn Duy Kiên - Nhà sáng lập KITA Group từng chia sẻ: KITA Group kiên định với sứ mệnh "hồi sinh" các dự án thông qua hoạt động M&A để phát triển thành những sản phẩm bất động sản bền vững có tính minh bạch, rõ ràng về pháp lý, nỗ lực đưa các dự án trở thành những công trình mang điểm nhấn về kiến trúc và đặc sắc về công năng.
Ảnh: Đại đô thị KITA Airport City do KITA Group phát triển tại TP Cần Thơ
Bên cạnh đó, hàng loạt doanh nghiệp lớn khác như Vinhomes, Eurowindow, Ecopark, TNG Holdings, Hưng Thịnh... cũng đang tích cực tham gia phát triển dự án từ các quỹ đất lớn từ 50 -150 ha tại Lâm Đồng, Long An, Hải Phòng, Bình Thuận...
Đối với các nhà đầu tư ngoại, những tên tuổi vào Việt Nam đã lâu như Keppel Land, Capital Land, Gamuda cũng đã tích lũy được quỹ đất riêng là một lợi thế. Thời gian gần đây những ông lớn này liên tục thâu tóm quỹ đất sạch ra mắt các dự án chung cư, khu đô thị lớn tại Hà Nội và TPHCM.
Hiện các nhà đầu tư này đang nhòm ngó sang lĩnh vực tòa nhà văn phòng, bất động sản bán lẻ… có suất sinh lời 7-8%/năm. So với các nước xung quanh, tỷ lệ sinh lời từ kinh doanh bất động sản chỉ 2-3%/năm, tại Việt Nam đạt tới 8-10%/năm, quá hấp dẫn.
"Kể từ cuối năm 2023 đến nửa đầu năm 2024, đã ghi nhận khoảng 16 thương vụ M&A bất động sản. Mục tiêu của các nhà đầu tư vẫn nằm ở việc tìm kiếm quỹ đất sạch, có chất lượng tốt, giá trị thật cũng như có pháp lý hoàn chỉnh, nhiều tiềm năng phát triển", bà Trang Bùi, Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam tiết lộ.
Còn theo bà Nguyễn Thị Vân Khanh, chuyên gia của JLL Việt Nam, M&A hiện tại không chỉ là một "game" thu gom tài sản đơn thuần. Vì vậy, các doanh nghiệp nội có thể coi đây như giải pháp để nâng cao nội lực, tăng sức cạnh tranh.
Có thể nói hoạt động M&A bất động sản Việt vẫn tích cực từ phía các nhà đầu tư ngoại. Trong khi đó, doanh nghiệp trong nước cũng đang kỳ vọng vào việc 3 luật liên quan bất động sản có hiệu lực, sẽ sớm tháo gỡ những vướng mắc để thị trường hồi phục. Chuẩn bị cho kế hoạch dài hạn, việc tích lũy quỹ đất của nhiều doanh nghiệp trong nước vẫn được tìm kiếm.