Trong và sau mưa lũ, rất nhiều vi sinh vật, rác, chất thải… theo dòng nước tràn nhiều nơi, gây ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh.
Theo Đại tá, TS.BS Vũ Viết Sáng, Phó Viện trưởng Viện Lâm sàng Các bệnh Truyền nhiễm kiêm Chủ nhiệm Khoa Bệnh lây đường hô hấp, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, trong và sau các trận mưa bão, lũ lụt, môi trường thường bị ô nhiễm nghiêm trọng bởi chất thải sinh hoạt, chất thải công nghiệp, xác chết động thực vật phân hủy, và nước cống chưa qua xử lý. Những yếu tố này tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân vi sinh vật gây bệnh phát triển và lây lan, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.
Hình ảnh ngập lụt sau bão. (Ảnh: VNN).Trong và sau bão, lũ lụt, các dịch bệnh thường gặp bao gồm:
1. Bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa
Các bệnh như tiêu chảy cấp, tả, lỵ trực khuẩn, lỵ amip, thương hàn, nhiễm khuẩn do E.coli, viêm gan virus A đều có thể bùng phát do nguồn nước sinh hoạt, thực phẩm, và lương thực bị ô nhiễm bởi vi sinh vật gây bệnh (vi khuẩn, virus, nấm, đơn bào).
2. Bệnh ngoài da
Các bệnh thường gặp bao gồm: nấm chân tay, viêm lỗ chân lông, hắc lào, lang ben, ghẻ lở, mụn nhọt. Ngoài ra, người dân vùng lũ có thể mắc một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bệnh Whitmore, bệnh do xoắn khuẩn Leptospira, và bệnh do Vibrio vulnificus cũng có thể lây qua da niêm mạc. Nguyên nhân chủ yếu là do tiếp xúc với nước bẩn chứa vi sinh vật gây bệnh và điều kiện sinh hoạt ẩm thấp.
3. Bệnh về mắt
Các bệnh về mắt như đau mắt đỏ, viêm bờ mi, viêm tuyến lệ có thể phát sinh do môi trường và nguồn nước bị ô nhiễm.
4. Bệnh đường hô hấp
Các bệnh phổ biến bao gồm cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm đường hô hấp, thường xảy ra do nhiễm lạnh khi phải ngâm mình trong nước lâu, thiếu quần áo, chăn màn, và môi trường sống không đảm bảo vệ sinh.
5. Bệnh do muỗi truyền
Sau lũ lụt, điều kiện môi trường rất thuận lợi cho muỗi sinh sản và phát triển, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh như sốt xuất huyết, nhất là trong điều kiện sinh hoạt tạm bợ không đảm bảo.
Lưu ý quan trọng để phòng bệnh truyền nhiễm sau bão lũ:
Bác sĩ Vũ Viết Sáng cũng nhắc nhở mọi người không nên chủ quan, coi thường bệnh tật, không tự chẩn đoán và tự mua thuốc điều trị khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Người bệnh cần đi khám tại các cơ sở y tế kịp thời, tránh đến quá muộn hoặc không kiểm soát tốt các bệnh lý nền.
Ngoài ra, để phòng bệnh, người dân cần thực hiện các biện pháp vệ sinh sau lũ lụt, bao gồm:
- Thau rửa và khử khuẩn bể nước, giếng nước bằng Cloramin B theo hướng dẫn.
- Lọc nước sinh hoạt bằng cát sạch, đánh phèn để lắng và khử khuẩn trước khi sử dụng.
- Lựa chọn thực phẩm an toàn, đảm bảo “ăn chín, uống sôi”, không ăn thức ăn ôi thiu.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng trước và sau khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Vệ sinh cá nhân hằng ngày, đặc biệt rửa sạch và lau khô chân sau khi tiếp xúc với nước bẩn.
- Hạn chế bơi lội vào vùng nước ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải lội, cần rửa sạch ngay bằng nước sạch và lau khô.
- Diệt muỗi và loăng quăng bằng cách đậy kín các dụng cụ chứa nước, thả cá vào bể lớn, và loại bỏ phế thải có thể đọng nước.
- Mắc màn khi ngủ để tránh muỗi đốt, kể cả ban ngày.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là đối với người già và trẻ nhỏ; bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất.