Một mình mẹ tảo tần nuôi ba chị em ăn học và chăm bà nội già yếu đã là quá vất vả. Ngô Thị An luôn nhắc mình phải thật kiên cường mới có thể phụ mẹ lo cho cả nhà.
Một người mẹ 'gánh' 6 miệng ăn
Quá trưa, khi biết chúng tôi hỏi đường vào nhà cô bé An ở thôn Thiên Tân, xã Thượng Tân Lộc, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, những người được hỏi đều tấm tắc khen cô học trò gia cảnh nghèo, mồ côi cha nhưng rất ham học. Bà Hường (65 tuổi) - người hàng xóm - bảo biết tin bé An đỗ đại học, cả xóm này vừa mừng vừa thương.
"Mừng vì An giàu ý chí vượt khó, sắp thực hiện được ước mơ nhưng thương vì nhà con bé quá khó khăn. Sáu miệng ăn trong nhà đều trông chờ vào một mình mẹ nó. Giờ mà cho con bé đi học không biết mẹ nó có kham nổi không" - bà Hường thở dài.
Đến nhà, ngay lúc bà Chu Thị Thủy - mẹ An - đội nắng tất tả trở về sau khi rửa bát thuê cho đám cưới gần nhà. Gương mặt bà khắc khổ, da đen sạm vì nắng, dáng người gầy gò. Khá bất ngờ khi người phụ nữ ấy năm nay chưa đến 39 tuổi.
"May mà hôm nay nhà đám cưới gọi qua phụ rửa thuê, nên cũng kiếm thêm được chút tiền gom góp trả nợ ngân hàng" - bà Thủy nói.
Căn nhà nhỏ đơn sơ nằm sát sông Lam ấy vốn là tổ ấm của gia đình nhỏ. Đôi vợ chồng trẻ lần lượt đón ba đứa con chào đời. Cuộc sống dẫu có chút khó khăn song những tưởng cứ thế êm ả trôi vì hai vợ chồng cùng cố gắng lam làm nuôi con.
Ấy vậy mà tai ương ập đến. Một buổi sáng cuối năm của 12 năm trước, ông Ngô Công An - cha bé An - bị điện giật trong lúc đang làm thợ xây, không qua khỏi.
Bà Thủy nhận tin chồng gặp tai nạn khi đang ẵm đứa con út chưa kịp cai sữa, ngất lịm.
Người đàn ông trụ cột gia đình nằm xuống, gánh nặng nuôi ba đứa con thơ dại cùng người mẹ đã ngoài 70 tuổi dồn hết lên vai người vợ trẻ. An lúc ấy mới chuẩn bị vào lớp 1.
Ký ức tuổi thơ trong An là hình ảnh mẹ phải quần quật từ sáng sớm đến tối mịt ngoài đồng với mấy sào ruộng khoán. Hết mùa vụ, bà Thủy lại bươn chải đủ thứ nghề từ cắt lúa thuê, rửa bát đến phụ hồ, bốc vác… miễn có tiền nuôi con.
"Có hôm đi cắt lúa thuê, mẹ ngất xỉu vì nắng nóng. Lúc đó mình chỉ muốn nghỉ học để mẹ bớt nặng gánh" - An bộc bạch.
Rửa bát thuê đậu 3 trường đại học điểm cao
Nhớ thương người con trai duy nhất vắn số, bà Nguyễn Thị Liên - bà nội An - nhiều đêm thức trắng. Bà xót xa cho ba đứa cháu nội sớm mồ côi cha. Thời gian trôi đi, có lần bà thủ thỉ cùng con dâu hay con đi bước nữa, vì dẫu sao có người đàn ông trong nhà cũng vững chãi hơn!
Nhưng mẹ bé An lắc đầu. Người phụ nữ ấy biết mình phải vượt qua cực nhọc làm điểm tựa vững chắc cho các con. Bà Thủy nói đời mình ít chữ đã khổ nên dồn sức cho đời con ăn học mới mong khá hơn được.
Nhưng dè sẻn lắm rồi mà gia đình vẫn thiếu trước hụt sau. Gần đây đi khám, bà Thủy còn nhận chẩn đoán bị thoái hóa đốt sống cổ, viêm loét tá tràng, suy thận... Và để biết vậy thôi chứ tiền đâu mà điều trị!
Thương mẹ vất vả, bà nội lại hay đau ốm nên An ý thức tự lập từ nhỏ. Ngoài giờ đi học, An giúp mẹ quán xuyến việc nhà, chỉ bảo các em học. Nghỉ hè hay Tết, An xin làm bưng bê, phục vụ, dọn dẹp cho các cửa hàng nhỏ trong xã.
Cả lúc đang đi học, buổi tối An vẫn tranh thủ xin rửa bát thuê cùng mẹ ở các đám tiệc, sau đó chong đèn học bài khi kết thúc buổi làm thêm vào đêm muộn.
Nỗ lực ấy của Ngô Thị An được đền đáp xứng đáng khi được xét tuyển sớm qua kỳ thi đánh giá năng lực. Bạn đủ điểm đậu vào Đại học Kinh tế quốc dân, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông và Trường đại học Giao thông vận tải TP.HCM.
Kết quả ấy càng làm lòng An rối bời khi đứng trước ngã rẽ quan trọng của đời mình. Mẹ Thủy cũng không khá gì hơn khi nhận thông tin trúng tuyển của con gái, phải làm sao để con có thể nhập học trong cảnh nhà thế này! Cô cần lắm được tiếp sức đến trường.
"Thương con lắm chứ, muốn con được đi học như chúng bạn nhưng thật lòng tui vẫn chưa nghĩ ra cách chi có thể kiếm được tiền để nuôi con suốt những năm tháng đại học sắp tới. Nhưng nếu kêu con nghỉ học, người làm mẹ như tui không đành lòng. Con không thể cứ tương lai mù mịt như đời mẹ" - bà Thủy đỏ hoe mắt.