Theo TS. Daisy Gayathri - giảng viên, Quản trị Du lịch & Khách sạn, ĐH RMIT Việt Nam, hiện trên thế giới có hai mô hình trao giải thưởng du lịch là có phí và không thu phí.
Giải thưởng có trả phí có nghĩa là một doanh nghiệp, điểm đến trả một khoản tiền nào đó cho việc đề cử và tham gia.
Sự tích cực của giải thưởng này là doanh nghiệp tăng cường thương hiệu, sự hiện diện của mình trên thị trường. Nhưng họ cũng phải đóng thêm phí nhận giải thưởng và xây dựng mạng lưới. Tuy vậy, với diện giải thưởng này, mọi người sẽ đặt câu hỏi về độ tin cậy, sự minh bạch.
Mô hình còn lại là giải thưởng có được dựa trên bình chọn của người tiêu dùng, điểm chấm của chuyên gia. Các doanh nghiệp, điểm đến phải luôn đối mặt với cạnh tranh và quy trình bình chọn nghiêm ngặt hơn.
"Vì thế khi giành được giải thưởng này nó cũng cũng giống như bạn đang cầm trong tay giải Oscar của ngành du lịch, được ghi nhận bởi sự hài lòng của người tiêu dùng và đây là chiến thắng hết sức ngọt ngào", TS. Daisy Gayathri giải thích.
Vậy những ai cần giải thưởng quốc tế?
Hiện nay, các giải thưởng du lịch đang xuất hiện những danh mục mới. Thế giới cũng bắt đầu có những giải thưởng dựa trên sự bình chọn của cộng đồng, công nghệ, du khách nhưng đồng thời cũng tính phí cho một số hạng mục.
"Cần có giải thưởng du lịch và có nên trả tiền hay không tuỳ thuộc vào ưu tiên của mỗi điểm đến, đơn vị cũng như cách nhìn nhận giá trị của giải thưởng du lịch ra sao.
Nhưng điều quan trọng là chúng ta phải cân nhắc xem doanh nghiệp muốn đạt được gì sau khi giành giải thưởng, đặc biệt khi họ phải trả tiền cho một giải thưởng.
So với cam kết dài hạn về uy tín thương hiệu, tôi nghĩ Việt Nam không cần phải trả tiền cho giải thưởng. Vì với tư cách là một điểm đến giàu bản sắc và thiên nhiên tươi đẹp, Việt Nam đã chiến thắng mà không cần phải trả tiền", TS Daisy Gayathri nhấn mạnh.
Tại hội thảo về góc nhìn chuyên gia với câu chuyện giải thưởng du lịch do Tạp chí Du lịch TP.HCM tổ chức mới đây, ông Nguyễn Đức Trí - Trưởng khoa Du lịch - Trường ĐH Kinh tế, nhấn mạnh, tham gia một giải thưởng, doanh nghiệp phải biết cách tận dụng nó.
Ví dụ, ngay từ khi nộp đơn, nhiều giải thưởng đã bắt đầu tính phí xét duyệt, vậy doanh nghiệp cũng nên quảng bá ngay từ lúc đó, chứ không nên đợi đến khi có giải mới làm truyền thông.
Mỗi năm, Thái Lan chọn khoảng 5-10 hãng lữ hành từ các quốc gia khác nhau để vinh danh. Buổi lễ trao giải thường có sự tham dự của Thủ tướng và các đại biểu, và biến các buổi trao thưởng thành một dịp để mở rộng mạng lưới.
Thời gian qua, nhiều điểm đến ở Việt Nam lần lượt được các tạp chí, website... quốc tế vinh danh, như phố cổ Hội An (Quảng Nam, Việt Nam) vinh dự đứng đầu danh sách những điểm du lịch một mình an toàn nhất thế giới do website Smoky Mountains của Mỹ tổng hợp.
Hay Hà Nội và TP HCM vào top 10 thành phố có chi phí du lịch thấp nhất châu Á, trong khi tính theo quốc gia, Việt Nam rẻ nhất Đông Nam Á...
Ở quy mô quốc gia, du lịch Việt Nam được Tổ chức World Travel Awards bình chọn cho nhiều hạng mục khác nhau như "Điểm đến hàng đầu châu Á 2023"; "Điểm đến thiên nhiên hàng đầu châu Á 2023". Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam xuất sắc đạt danh hiệu "Cơ quan quản lý du lịch hàng đầu châu Á 2023".
Tuy vậy, có không ít giải thưởng nhận phải ý kiến trái chiều vì không rõ các tiêu chí bình chọn, chấm giải.