Hà NộiÔng Po, 70 tuổi, đau thắt ngực 10 năm không rõ nguyên nhân, nhờ thử phản ứng co thắt mạch vành có kiểm soát bằng thuốc mới biết bị co thắt mạch vành.
Ông Po thường đau ngực khoảng 4-8h, không liên quan đến yếu tố gắng sức, kết quả chụp mạch vành trước đó bình thường, uống các loại thuốc chống đau ngực không hiệu quả. Lần này ông đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội khám, ThS.BS Nguyễn Tuấn Long, khoa Tim mạch, nghi ngờ bị co thắt động mạch vành nên thử phản ứng co thắt mạch vành có kiểm soát bằng thuốc ergonovine.
Ngày 11/9, bác sĩ Long cho biết thuốc ergonovine vốn được dùng đường toàn thân trong Sản khoa, gây co thắt tử cung giúp giảm mất máu sau sinh. Thuốc mới được ứng dụng trong lĩnh vực Tim mạch với liều lượng rất nhỏ để gây ra co thắt mạch vành. Bác sĩ quan sát phản ứng mạch vành trong tình huống căng thẳng của bệnh nhân hàng ngày. "Đây là điều chụp mạch vành thông thường không làm được, dễ dẫn đến bỏ sót bệnh", bác sĩ Long nói.
Kỹ thuật này được nghiên cứu lâm sàng chứng minh hiệu quả với người châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc. Tại Việt Nam, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những đơn vị đầu tiên ứng dụng để tầm soát người bệnh đau ngực không rõ nguyên nhân, theo bác sĩ Long.
Ảnh động mạch vành co thắt gây hẹp khít đường kính mạch máu sau khi được tiêm thuốc ergonovine. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Đầu tiên, bác sĩ sử dụng hệ thống robot chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) Artis Pheno để đánh giá cấu trúc các nhánh động mạch vành. Sau đó, bệnh nhân được tiêm một lượng nhỏ thuốc ergonovine vào động mạch vành để tạo ra phản ứng co thắt có kiểm soát.
Động mạch vành trái sau khi tiếp nhận thuốc xuất hiện co thắt dữ dội gây hẹp 99% đường kính mạch máu. Bệnh nhân xuất hiện cơn đau ngực, hình ảnh điện tâm đồ có biến đổi gợi ý thiếu máu cơ tim. Bác sĩ kết luận anh Po bị co thắt mạch vành, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Ông xuất viện sau một ngày, giảm đau ngực rõ rệt sau hai tuần.
Bác sĩ Long khám cho ông Po. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Co thắt động mạch vành là một trong các nguyên nhân chính gây bệnh tim thiếu máu cục bộ với các tổn thương động mạch vành không tắc nghẽn. Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng như nhồi máu cơ tim, suy tim và đột tử. Khả năng biến chứng cũng có thể tăng lên nếu người bệnh kèm bệnh tim tiềm ẩn khác.
Theo bác sĩ Long, tỷ lệ bệnh nhân bị co thắt động mạch vành cao nhưng thiếu phương pháp chẩn đoán. Khi không có kết luận bệnh chính xác, bệnh nhân thường được xếp vào nhóm hội chứng đau ngực không tắc nghẽn mạch vành (hội chứng X). Bệnh nhân sử dụng các loại thuốc điều trị theo hướng chung, hiệu quả thấp. Trong khi đó, nếu được kết luận chính xác bệnh co thắt động mạch vành, bác sĩ có thể sử dụng các loại thuốc trúng đích, hiệu quả cao.
Hút thuốc và uống rượu bia là những yếu tố gây nguy cơ co thắt mạch vành cao nhất. Bác sĩ khuyến cáo bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, ăn uống lành mạnh, tập luyện thể thao điều độ. Người có bệnh lý tim mạch như rối loạn lipid máu, xơ vữa mạch máu... cần kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ.
Ly Nguyễn
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh tim mạch tại đây để bác sĩ giải đáp