Thông tư 68/2024/TT-BTC: được Bộ Tài chính phê duyệt vào ngày 18.9 cho phép các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được đặt lệnh mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền (Non Pre-funding solution - NPS). Quy định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 2.11. Điều này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua có thể đặt lệnh mua chứng khoán ngay trong ngày (T+0) và thanh toán vào các ngày sau (T+1 hay T+2).
Theo các công ty chứng khoán, quy định mới này là một bước quan trọng để Việt Nam được FTSE Russell xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi (Secondary Emerging Market), dự kiến vào tháng 9.2025.
Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài chính thức được mua cổ phiếu khi chưa có đủ tiền
ẢNH: NHẬT THỊNH
Báo cáo phân tích từ Công ty chứng khoán Mirae Asset Việt Nam cho rằng, thay đổi này giúp giảm chi phí tài chính và tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư, đồng thời tháo gỡ các vướng mắc từ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch. Sau khi được nâng hạng, Việt Nam có thể thu hút dòng tiền từ các quỹ lớn như Vanguard FTSE Emerging Markets ETF. Giả sử với tỷ trọng ước tính khoảng 0,6% (tương đương tỷ trọng đầu tư của FTSE vào thị trường Chile, khi thị trường này có vốn hóa tương tự Việt Nam), thì Việt Nam có thể được giải ngân ở khoảng 474 triệu USD từ Vanguard FTSE Emerging Markets ETF. Ngoài ra, công ty còn cho rằng, dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam không những đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, mà còn những quỹ khác khi thị trường được nâng hạng.
Trong khi đó, Công ty chứng khoán SSI nhận định, đây là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng thị trường chứng khoán, lên thị trường mới của FTSE Russell. Đồng thời, SSI cho rằng với việc nâng hạng lên thị trường mới nổi, theo ước tính sơ bộ dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,7 tỉ USD, chưa tính đến dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russell ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF)...
Thông tư của Bộ Tài chính quy định, công ty chứng khoán thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có) theo thỏa thuận giữa công ty chứng khoán và nhà đầu tư hoặc đại diện theo ủy quyền. Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền được chuyển cho công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều này.