Thông tư về chứng khoán vừa được ký ban hành bỏ điều kiện nhà đầu tư nước ngoài phải ký quỹ đủ 100% trước khi giao dịch, mở đường cho việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.
Trước đây, nhà đầu tư ngoại trước khi đặt lệnh mua chứng khoán phải chuyển đủ tiền. Dù không mua được vẫn phải chịu khoản phí chuyển tiền từ nước ngoài vào Việt Nam và ngược lại.
Các tổ chức xếp hạng quốc tế đánh giá đây là rào cản với dòng vốn ngoại khi vào Việt Nam và khuyến nghị Việt Nam cần gỡ bỏ để đẩy nhanh hơn tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán.
Sau 2 lần lấy ý kiến công khai và tiếp thu hoàn thiện, ông Nguyễn Đức Chi - thứ trưởng Bộ Tài chính - vừa ký ban hành thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều về giao dịch, bù trừ và thanh toán, công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Theo quy định mới, nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh. Nhưng cần lưu ý, chỉ áp dụng với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, không áp dụng với cá nhân.
Thông tư nêu rõ công ty chứng khoán thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu theo thỏa thuận giữa hai bên.
Khi đưa ra đề xuất này, một vấn đề được nhiều bên quan tâm nhất, đó là xử lý ra sao khi nhà đầu tư nước ngoài đặt mua nhưng không thanh toán?
Thông tư vừa ban hành đã thống nhất quy định, trường hợp nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền được chuyển cho công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh.
Công ty chứng khoán được thực hiện bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh.
"Các khoản lỗ, lãi và chi phí khác phát sinh khi thực hiện giao dịch được thực hiện theo thỏa thuận giữa công ty chứng khoán và nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức", thông tư quy định.
Còn ngân hàng lưu ký nơi nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán giao dịch thiếu tiền và các chi phí phát sinh (nếu có) trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức với công ty chứng khoán dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu.