Nhộn nhịp mua bán trên thị trường tự do
Trên một diễn đàn có tới 11.200 thành viên, việc rao mua bán vàng miếng SJC diễn ra khá sôi động. Một thành viên ẩn danh rao: "Cần mua 10 lượng vàng miếng SJC với giá 84 triệu đồng/lượng. Coi như các bạn lãi 500.000 đồng mỗi lượng. Mình ở Hà Nội". Một người khác rao: "Hà Nội thu 85 triệu 1 cây, ai có comment", hay "Hà Nội cần thâu SJC 87 (triệu/lượng), BTMC 85,6, MTMH, Doji 85,4"… Không khí này cũng tương thích với giá vàng miếng SJC ngày 30.9 trên thị trường tự do liên tục thay đổi theo xu hướng giảm. Những ngày trước, giá vàng SJC trên "chợ" này được rao dao động từ 85,5 - 86 triệu đồng/lượng.
Giá vàng miếng SJC tự do tăng lên 85 - 87 triệu đồng/lượng
ẢNH: NGỌC THẮNG
Giá vàng miếng SJC trên thị trường tự do hiện cao hơn giá các đơn vị kinh doanh từ 500.000 - 2 triệu đồng/lượng. SJC, PNJ, Doji, Vietcombank, BIDV… đang bán vàng miếng SJC ở mức 83,5 triệu đồng/lượng, mua vào 81,5 triệu đồng/lượng, dù giá thấp hơn nhưng không dễ mua. Ngày 30.9, chúng tôi vào website của Công ty SJC đăng ký mua nhưng 5 điểm giao dịch vàng của đơn vị này thông báo không còn số thứ tự. Còn muốn mua vàng của ngân hàng (NH), khách hàng phải có số tài khoản, tải ứng dụng Vietcombank, Vietinbank, BIDV và cũng chỉ được mua mỗi lần 1 lượng vàng. Trường hợp cần mua số lượng nhiều hơn thì phải canh mua nhiều lần.
Tình trạng này dẫn đến bức xúc cho nhiều người. Như bà Trần Thị Thúy Linh (TP.HCM) phản ánh lên Cổng thông tin Chính phủ về việc các NH chỉ cho người dân mua vàng trực tuyến, gây khó khăn cho người mua. Đã hơn một tuần, bà Linh luôn theo dõi thông báo và truy cập vào đúng 9 giờ sáng để đăng ký mua vàng trực tuyến tại 4 NH lớn và nhiều chi nhánh của cả 4 NH này nhưng đều không thể đăng ký được. Bà Linh đề nghị cơ quan chức năng xem xét, có phương án khắc phục để người dân có thể mua được vàng với giá bình ổn.
Biến động vàng ngày 30.9: Giá vàng nhẫn đã cao hơn vàng miếng
Về trường hợp này, NH Nhà nước (NHNN) phản hồi để hạn chế tình trạng tụ tập đông người, ngăn chặn hiện tượng thuê người xếp hàng đầu cơ mua vàng tại các điểm bán vàng, 4 NH thương mại nhà nước và Công ty SJC thực hiện đăng ký bán vàng trực tuyến. Riêng Công ty SJC báo cáo vẫn bán vàng miếng trực tiếp tại các điểm thông báo. Do đó, khách hàng có thể lựa chọn hình thức mua vàng theo hướng dẫn của 4 NH và Công ty SJC... Nhưng thực tế như chúng tôi khảo sát, rất khó để mua vàng cả trực tiếp và trực tuyến. Đó cũng chính là lý do vàng SJC hiện nay có 2 giá, giá trong hệ thống 5 đơn vị được bán và giá bên ngoài thị trường tự do.
Không những vàng miếng SJC, tình trạng mua bán vàng nhẫn 4 số 9 cũng được săn tìm. Một thành viên tên H.B.U nhắn: "Em tha thiết tìm chỗ có sẵn (vàng nhẫn) 4 số 9 mà không cần phải đợi, lần đầu tiên thấy mua 4 số mà khó khăn đến vậy". Ngay tức thì hàng chục phản hồi từ an ủi cho đến mách nước. Có người nói: "Vàng 4 số bây giờ khan hàng lắm. Đa số các cửa hàng bán vàng đang bán khống. Bán trước nhập sau thì rủi ro giá tăng lên hoặc hàng không về cũng chết. Vì thế, thường họ sẽ lùi lịch nhận vàng vô thời hạn cho đến lúc vàng giảm sâu". Lại có người cảnh báo: "Coi chừng mua đu đỉnh lúc này. Thị trường cứ tạo khan hiếm, rồi đẩy giá lên cao"…
Hôm qua 30.9, giá vàng nhẫn đã tăng cao lên mức kỷ lục và xấp xỉ giá vàng miếng SJC. Tập đoàn Doji tăng giá bán vàng nhẫn thêm 50.000 đồng, lên 83,5 triệu đồng/lượng (bằng với giá bán vàng miếng SJC), nhưng đến chiều giảm xuống lại 83,45 triệu đồng/lượng. Công ty Bảo Tín Minh Châu mua vào với giá 82,54 triệu đồng, bán ra 83,44 triệu đồng/lượng.
Có thể nói, thị trường vàng đang diễn biến hết sức khó lường và đầy rủi ro.
Cần giải pháp cho vàng
PGS-TS Nguyễn Hữu Huân (ĐH Kinh tế TP.HCM) phân tích: "Dù quy định pháp luật chỉ được mua bán vàng miếng SJC đúng nơi quy định, nhưng nếu mua bán được thuận lợi thì người dân đã không tìm đến thị trường tự do với giao dịch khá sôi động những ngày gần đây. Không những mua bán vàng miếng SJC mà cả các loại vàng khác như vàng nhẫn 4 số 9; đồng thời còn có dịch vụ đặt mua vàng online lấy phí 1 triệu đồng/lượng khi thị trường cao điểm. Sự xuất hiện thị trường vàng tự do đồng nghĩa tồn tại cơ chế 2 giá vàng, giống như thị trường ngoại tệ. Với cách quản lý như hiện nay, thị trường vàng bị méo mó, giá bên ngoài cao hơn trong nhiều, nảy sinh đầu cơ ăn chênh lệch giá. Như vậy, về bản chất là chưa bình ổn được thị trường".
Theo ông Nguyễn Hữu Huân, để giải quyết tình trạng này có 2 giải pháp. Đó là cho nhập khẩu thoải mái, tuy nhiên giải pháp này sẽ tốn nhiều ngoại tệ. Cách thứ 2 là triển khai chứng chỉ vàng, tập trung vàng về NHNN để có thể huy động được nguồn vàng trong dân, phục vụ cho phát triển kinh tế.
TS Nguyễn Trí Hiếu (chuyên gia tài chính) cho hay từ nay đến cuối năm, giá vàng thế giới dự báo sẽ còn tiếp tục tăng, có thể đạt mức 3.000 USD/ounce, nên khả năng giá vàng trong nước cũng lên theo. Với những biến động như vậy, cần có biện pháp trên thị trường để người dân không bị rủi ro khi giao dịch trên thị trường tự do như giao dịch bất hợp pháp (người bán vàng miếng SJC phải có giấy phép của NHNN), chất lượng vàng thấp tuổi…
Ông Hiếu nhận định: Trong thời gian qua, NHNN bán vàng qua 4 NH quốc doanh và Công ty SJC, từ đó các đơn vị này thực hiện bán vàng trực tuyến. Việc này nhằm rút ngắn khoảng cách chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước. Nhưng nay cách bán vàng đã không còn phù hợp, cần để giá vàng được quyết định theo cung - cầu. Cần có giải pháp tuyên truyền nhưng cũng tạo ra kênh để họ có thể đầu tư mà nền kinh tế được lợi. Đó là cần chứng hóa vàng, phát hành chứng chỉ vàng để huy động nguồn lực trong dân. Người dân không giữ vàng mà nắm giữ chứng chỉ vàng, họ có thể bán hay mua bất cứ lúc nào.