Tôi 49 tuổi, hay đau đầu, chóng mặt, giảm trí nhớ, nghi ngờ thiểu năng tuần hoàn não. Bệnh này nguy hiểm không, điều trị thế nào? (Hoài Phượng, TP HCM)
Trả lời:
Thiểu năng tuần hoàn não là cách gọi theo đông y hoặc dân gian, thuật ngữ y khoa là thiếu máu não. Đây là bệnh nguy hiểm, có xu hướng trẻ hóa. Thiếu máu não gây ảnh hưởng đến các hoạt động chức năng của não, lượng oxy và các dưỡng chất nuôi não giảm khiến tế bào thần kinh không đủ năng lượng để hoạt động.
Bệnh có thể xảy ra với bất cứ ai, nhưng thường gặp hơn ở người hay căng thẳng, lao động trí óc nhiều, thừa cân, béo phì, ít vận động làm hoạt động của hệ mạch máu bị trì trệ, gây suy giảm tuần hoàn máu lên não. Người bệnh tim mạch, rối loạn lipid, tiểu đường, tăng huyết áp, cholesterol trong máu cao cũng có khả năng thiếu máu não.
Thiếu máu não ảnh hưởng xấu đến nhiều cơ quan quan trọng của cơ thể. Mức độ nhẹ, bệnh biểu hiện các triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt, giảm trí nhớ, kém tập trung, dễ cáu gắt... Những yếu tố này ảnh hưởng đến chất lượng sống và giao tiếp xã hội. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh tiến triển gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn như rối loạn sức khỏe tâm thần, đau đầu, mất ngủ nhiều, kém tỉnh táo.
Thiếu máu não nghiêm trọng có thể dẫn đến đột quỵ, hôn mê, tử vong. Bệnh có thể do các mảng xơ vữa trong mạch máu gây ra, nếu không khám, điều trị sớm, tình trạng xơ vữa phát triển kích thước và vỡ ra, tiểu cầu có xu hướng bao bọc các mảnh vỡ này để hình thành nên cục máu đông. Huyết khối có thể di chuyển làm tắc lòng mạch não dẫn đến đột quỵ, xuất huyết não, phù não, tổn thương các vùng não, tử vong.
Chưa rõ bạn đã được kết luận bệnh cụ thể chưa. Tuy nhiên, bạn nên đi khám sớm để có hướng xử lý cụ thể từ bác sĩ. Trường hợp xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo đi kèm như đột ngột đau đầu, chóng mặt, tê yếu tay chân, rối loạn thần kinh, cảm xúc... cần khám ngay.
Để phòng thiếu máu não, người bệnh nên điều trị, kiểm soát tốt các bệnh lý như xơ vữa động mạch, viêm tắc động mạch hoặc dị dạng mạch máu, bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp, thần kinh... Chế độ dinh dưỡng khoa học cần ưu tiên nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hóa, chất béo tốt, vitamin như trái cây tươi, rau xanh, các loại hạt, cá béo... Hạn chế thực phẩm nhiều đường, muối, dầu mỡ, thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo xấu và chất bảo quản.
Tập thể dục ít nhất ba lần mỗi tuần và 30 phút mỗi lần. Một số môn thể thao tốt cho sức khỏe như bơi lội, chạy bộ, yoga, cầu lông... Không sử dụng chất kích thích, rượu bia, tránh tiếp xúc với các tác nhân gây căng thẳng như môi trường ô nhiễm, thông tin tiêu cực...
Kiểm tra sức khỏe tổng quát định kỳ 6 tháng một lần để sớm phát hiện những nguy cơ tiềm ẩn gây thiếu máu não. Bổ sung các tinh chất thiên nhiên như từ blueberry (việt quất) và ginkgo biloba (bạch quả) có thể giúp tăng cường máu lên não, cải thiện chức năng thần kinh; giảm căng thẳng, đau đầu, mất ngủ.
BS.CKI Hoàng Tuyết Sương
Khoa Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM
Độc giả đặt câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp