Ukraine dường như đã tiếp nhận số ít tiêm kích F-16 do phương Tây viện trợ, nhưng không rõ chúng đã sẵn sàng tham chiến hay chưa.
Reuters hôm 31/7 dẫn lời các nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề nói rằng không quân Ukraine đã tiếp nhận các tiêm kích F-16 đầu tiên từ đối tác, phù hợp với hạn chót chuyển giao vào cuối tháng 7 mà phương Tây cam kết trước đó.
"Số lượng máy bay khá ít", một nguồn tin nói. Chưa rõ liệu phi công Ukraine, những người đã được đào tạo suốt nhiều tháng ở Mỹ và châu Âu, có thể tham chiến ngay lập tức với những chiếc F-16 hay không.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Ukraine Diana Davityan từ chối bình luận về thông tin.
Tiêm kích F-16 tại căn cứ không quân Na Uy hồi tháng 11/2023. Ảnh: Reuters
F-16 được đánh giá là đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực nâng cấp năng lực của không quân Ukraine, lực lượng đang vận hành các mẫu máy bay đã cũ được thừa hưởng từ Liên Xô và nhiều chiếc trong số này đã bị Nga phá hủy hoặc bắn hạ.
Đan Mạch và Hà Lan hồi tháng 8/2023 thông báo sẽ chuyển giao khoảng 60 tiêm kích F-16 cho Ukraine sau khi được Mỹ, quốc gia sản xuất loại máy bay này, cho phép. Na Uy và Bỉ cũng cam kết chuyển giao thêm khoảng 40 chiếc F-16 cho chính quyền Tổng thống Volodymyr Zelensky.
Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky nhiều lần tuyên bố số lượng F-16 Ukraine sắp nhận là chưa đủ để đối đầu sòng phẳng với không quân Nga, thêm rằng Kiev cần có ít nhất 128 tiêm kích loại này. "Cung cấp phi cơ F-16 cho Ukraine là quyết định chiến lược, song số lượng chuyển giao lại chưa mang tính chiến lược", ông nói hôm 15/7.
Nga chỉ trích mạnh mẽ động thái viện trợ F-16 cho Ukraine. Công ty dầu khí FORES của Nga hồi giữa tháng 7 hứa thưởng 170.000 USD cho người đầu tiên bắn hạ tiêm kích F-16 Ukraine.
Nhiều chuyên gia lẫn quan chức phương Tây đều hoài nghi khả năng F-16 giúp ích cho Ukraine, cũng như số máy bay và phi công có đủ để tạo nên khác biệt hay không. Một số người lo ngại tiêm kích F-16 có thể đến Ukraine muộn hơn đáng kể thời điểm họ cần chúng nhất.
Vũ Anh (Theo Reuters)