Tôi 23 tuổi, khỏe mạnh, thể dục thể thao thường xuyên và ít khi ốm vặt, có cần tiêm vaccine sởi không vì bệnh chủ yếu gặp ở trẻ em? (Minh Hà, TP HCM).
Trả lời:
Quan niệm bệnh sởi chỉ gặp ở trẻ em chưa đúng. Hàng năm, Việt Nam ghi nhận nhiều trường hợp người lớn nhiễm sởi, ví dụ bệnh sởi ở thai phụ gây sảy thai, sinh non, thai lưu... Thống kê của Bệnh viện Bạch Mai năm 2019, khoảng 30% trẻ em và 5% người lớn mắc sởi sẽ gặp biến chứng viêm phế quản - phổi, viêm tai giữa, viêm loét giác mạc, viêm não, suy dinh dưỡng... Bệnh viện Bạch Mai cũng từng điều trị cho ca bệnh người lớn bị viêm não, màng não do biến chứng của sởi.
Tuy nhiên, bệnh sởi ở người lớn khó phát hiện hơn so với trẻ em. Ở trẻ nhỏ, bệnh sởi có triệu chứng dễ nhận biết như phát ban, sốt cao 39 độ C, ho, chảy nước mắt, nước mũi. Ở người lớn, triệu chứng bệnh không điển hình như không bị sốt cao và mệt mỏi, dễ nhầm với sốt siêu vi hoặc sốt phát ban thông thường.
Ngoài ra, sởi ủ bệnh khoảng 12-21 ngày, sau đó phát ban. Người lớn thường xuyên đi học, đi làm, tham gia các hoạt động giao lưu, tập trung đông người. Họ dễ trở thành nguồn lây bệnh cho các đối tượng khác như trẻ nhỏ, thai phụ, khó cách ly để kiểm soát lây lan.
Người lớn tiêm vaccine phòng bệnh tại VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Tiêm chủng là cách hiệu quả nhất giúp phòng ngừa và giảm các biến chứng nặng do sởi ở trẻ em, người lớn. Hiệu quả vaccine lên đến 98% khi tiêm đủ hai mũi, đồng thời có thể bảo vệ trường hợp tiếp xúc với người bệnh trong 72 giờ nhưng hiệu quả hạn chế.
Hiện Việt Nam có nhiều loại vaccine chứa thành phần phòng sởi cho trẻ em và người lớn, tiêm từ 9 tháng hoặc 12 tháng tuổi: mũi sởi đơn MVVac (Việt Nam); loại phối hợp sởi - rubella (MRVac), loại phối hợp 3 trong 1 sởi - quai bị - rubella Priorix (Bỉ); loại phối hợp sởi - quai bị - rubella MMR II (Mỹ). Trẻ từ 7 tuổi trở lên và người lớn tiêm hai mũi phối hợp cách nhau tối thiểu một tháng.
Ngoài ra, để phòng bệnh, bạn cần vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa tay thường xuyên; sát khuẩn họng, miệng; ăn uống đủ dinh dưỡng, tập thể dục để cải thiện sức khỏe cơ thể. Gia đình nên thường xuyên vệ sinh nơi ở, nơi làm việc; đi khám và cách ly ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh.
BS.CKI Nguyễn Tiến Đạo
Quản lý Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine tại đây để bác sĩ trả lời.