Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội vừa trình TP Hà Nội dự thảo Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô.
Điểm đáng chú ý tại dự thảo Đề án này là việc bổ sung 5 tuyến mới và điều chỉnh lộ trình 3 tuyến đã được quy hoạch trước đó.
Đề án cũng nêu rõ các giai đoạn cụ thể với từng dự án ưu tiên. 5 tuyến ĐSĐT mới đều dự kiến sẽ đầu tư vào giai đoạn từ sau năm 2035 - 2045.
Thời điểm này, Hà Nội có thể sử dụng ngân sách và vốn thu hồi từ mô hình TOD để đầu tư. Dự kiến sẽ chỉ phải vay chưa đến 10% vốn đầu tư cho cả 5 tuyến mới. Tổng mức đầu tư cho các tuyến ĐSĐT giai đoạn sau 2035 - 2045 dự kiến khoảng trên 18,6 tỷ USD.
Được biết, 5 tuyến đường sắt đô thị được đề xuất bổ sung gồm: Tuyến 1A Ngọc Hồi - sân bay thứ hai phía Nam; lộ trình: Ngọc Hồi - đường Ngọc Hồi - Phú Xuyên - sân bay thứ hai.
Tuyến số 9: Mê Linh - Cổ Loa - Dương Xá; lộ trình: Mê Linh - Cổ Loa - Yên Viên - Dương Xá.
Tuyến số 10: Cát Linh - Láng Hạ - Lê Văn Lương - Yên Nghĩa; lộ trình: Cát Linh - Láng Hạ - Lê Văn Lương - Tố Hữu - Nguyễn Thanh Bình - Yên Nghĩa.
Tuyến 11: Vành đai 2 - Trục phía Nam - sân bay thứ hai phía Nam; lộ trình: Vành đai 2 - đường Hà Nội - Xuân Mai - đường trục phía Nam - sân bay thứ 2.
Tuyến 12: Xuân Mai - Phú Xuyên; lộ trình: Xuân Mai - quốc lộ 21- đường trục Bắc Nam - đường Đỗ Xá - Quan Sơn - Phú Xuyên.
Về đề xuất này, lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội cho rằng, đối với hệ thống đường sắt đô thị, việc mở rộng quy hoạch, bổ sung thêm một số tuyến mới là rất cần thiết. Bởi tốc độ đô thị hóa của Hà Nội rất nhanh, nhu cầu đi lại bằng vận tải hành khách công cộng, đặc biệt là đường sắt đô thị của người dân cao gấp nhiều lần khi lập quy hoạch cũ.
Bên cạnh đó, TP đã xác định xây dựng chùm đô thị theo định hướng TOD (lấy đường sắt đô thị là hạt nhân trung tâm). Vì vậy, việc mở rộng quy hoạch hệ thống metro còn có ý nghĩa rất quan trọng với định hướng phát triển theo mô hình TOD của Thủ đô.
Theo tính toán, khi có đường sắt tốc độ cao, sân bay thứ hai, nhu cầu giao thông, vận chuyển hàng hóa, hành khách trong nội bộ Hà Nội và trong Vùng Thủ đô, liên vùng… sẽ tăng cao. Dân cư của Hà Nội có thể đạt tới 12 - 15 triệu người, đi kèm với đó là nguy cơ gia tăng nhanh chóng phương tiện cá nhân.
Với 5 tuyến metro dự kiến hình thành trong 10 năm, Hà Nội sẽ sớm ngăn ngừa được ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường khu vực đô thị phía Bắc, Nam và Tây Nam.
Không chỉ phục vụ đắc lực cho chuỗi đô thị trên hành lang các tuyến Vành đai 4, 5 - Vùng Thủ đô, 5 tuyến metro kể trên còn là cơ sở để kéo giãn mật độ dân cư, giảm tải giao thông và gánh nặng hạ tầng xã hội cho trung tâm TP.
Nhiều tỉnh, TP trong vùng Thủ đô cũng đang tính toán, điều chỉnh quy hoạch để có đường sắt đô thị đấu nối trực tiếp với 5 tuyến này.